نگاه قانون به جرم جعل

نگاه قانون به جرم جعل

برای مثال اگر شخصی زیر گذرنامه را امضا کند بدون آنکه کمترین اشتباهی با امضای مسئول اداره گذرنامه داشته باشد چون احتمال به اشتباه انداختن دیگری وجود دارد جرم جعل واقع شده است. ولی اگر همین شخص به جای امضا از اثر انگشت در ذیل گذر نامه استفاده نماید امکان به اشتباه انداختن دیگری وجود ندارد زیرا هر شخص عاقلی میداند که رییس گذرنامه با سواد بوده و از امضا استفاده میکند.

 

مصادیق جرم جعل به زبان ساده چیست؟

  1. ساختن نوشته یا سند
  2. ساختن مهر یا امضای افراد
  3. خراشیدن یا تراشیدن (خراشیدن، از بین بردن یک جزء کلمه است مثل این‌ واژه حسین را به حسن تبدیل کند ولی تراشیدن، از بین بردن تمام کلمه است.)
  4. قلم بردن (تغییر دادن و تبدیل حرف ها و کلمه ها. مثلا حرف ۱ را به ۲ تغییر دهد.)
  5. الحاق (اضافه کردن یک نوشته و یا حرف در سند)
  6. از بین بردن یا سیاه کردن قسمتی از نوشته
  7. تغییر دادن تاریخ سند (مثلا تاریخ چک را تغییر داده و آن را یک هفته جو بیندازد.)
  8. الصاق نوشته ای به نوشته دیگر (چسباندن دو نوشته متفاوت.)
  9. به کار بردن مهر دیگری بدون اجازه صاحب آن

اگر شکایت کیفری جعل توسط وکیل انجام شود چه مزایی دارد؟

  1. مدت زمان اثباتجرم جعل کمتر میباشد.
  2. نیازی به حضور شاکی در دادگاه نخواهد بود.
  3. وکیل میتواند به جای موکل تقاضای کارشناسی و خط نگاری کند.
  4. وکیل میتواند برای جبران ضرر و زیان موکل و محکومیت شخص جاعل اقدام کند.
  5. وکیل میتواند رضایت و یا عدم رضایت شاکی را اعلام نماید و نیازی به حضور شاکی برای اعلام رضایت نخواهد بود. (رضایت شاکی فقط موجب تخفیف در مجازات جاعل می شود و کلا از بین نخواهد رفت.)

سوالات متعدد در خصوص جعل

  1. جعل امضا توسط فرد چگونه اثبات میشود؟

در صورتیکه شکایت کیفری جعل امضا در دادسرا مطرح کرده باشید چک برای کارشناسی به کارشناسان خط نگاری ارجاع خواهد شد و جعلی بودن آن مشخص خواهد شد.

  1. تشخیص فرد امضا کننده سند جعلی توسط کارشناس امکان پذیر است؟

مشتکی عنه میتواند هر گونه اتهام را انکار کند لذا اثبات ادعا در خصوص جعل با شاکی میباشد و فرد شاکی باید اثبات کند که ایشان جعل امضا کرده اند لذا کارشناس قادر به مشخص کردن جاعل نمیباشد.

  1. ادعای جعلی بودن قرارداد با یک برگ کپی امکان پذیر است؟

در صورتیکه فقط کپی قرارداد در اختیار باشد و اصل آن نباشد جعل اثبات نخواهد شد.

  1. آیا در صورتیکه سندی جعل و سپس از آن استفاده شود یک مجازات در نظر گرفته میشود؟

خیر مرتکب هم به مجازات جعل و هم به مجازات استفاده از سند مجعول محکوم خواهد شد.

  1. برای تنظیم شکایت کیفری جعل به کدام دادگاه باید مراجعه کرد؟

باید به دادسرای محلی مراجعه کرد که جعل در آن حوزه انجام شده است.

  1. آیا یکی از ورثه میتواند وصیت نامه مربوط به پدر متوفی را جعل کند؟

بله در صورتیکه وصیت نامه به صورت رسمی تنظیم نشده باشد امکان جعل آن توسط یکی از ورثه وجود خواهد داشت.

  1. آیا جعل در اسناد گواهی تحصیلی دانشگاه آزاد، جعل در سند رسمی محسوب میشود؟

 طبق ماده ۵۲۷ ـ هرکس مدارک اشتغال به تحصیل یا فارغ التحصیلی یا تاییدیه یا ریز نمرات تحصیلی دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی‌ و تحقیقاتی داخل یا خارج از کشور یا ارزشنامه‌های تحصیلات‌خارجی را جعل کند یا با علم به جعلی بودن آن را مورد استفاده قراردهد علاوه برجبران خسارت‌، به حبس از یک تا سه سال محکوم‌خواهد شد.

  1. اگر چکی که در حواله کرد سه نفر صادر شده است عبارت حواله کرد خط بخورد و وصول شود جعل میباشد؟
    اگر حواله کرد چک خط خورده باشد فرد دارنده نمی توانسته به تنهایی وجه چک را از بانک دریافت کند،بنابراین با انجام عمل جعل سوء نیت وی محرز بوده و قابل تعقییب کیفری است.

مراحل شکایت کیفری جعل توسط وکیل

  1. در صورتیکه قصد شکایت کیفری از فردی به دلیل جعل را داشته باشید میتوانید مراحل زیر را انجام دهید.
  2. شما نیاز به وقت مشاوره حضوری با وکیل متخصص در امور کیفری دارید (پس از گرفتن وقت حضوری با وکیل، جزئیات پرونده را برای وکیل شرح داده و چنانچه مدارکی برای اثبات ادعای خود و یا دفاع از خود دارید به وکیل تحویل داده و وکالتنامه وکیل را امضاء می کنید.)
  3. در این مرحله وکیل مراحل قانونی اثبات جرم جعل و یا دفاع از متهم را پیگیری می کند.

مدارک لازم برای شکایت جعل

  1. مدارک شناسایی از قبیل شناسنامه و کارت ملی.
  2. ارائه سند و یا مدرکی و یا نوشته ای که جعل شده است.

 

توهین و فحاشی از نگاه قانون

توهین و فحاشی از نگاه قانون

در شرایط فعلی جامعه که مردم آستانه تحملشان پایین آمده و زود از کوره در می‌روند، کوچکترین کلمه‌ای ممکن است مصداق توهین محسوب شود و فرد با استناد به چنین ادعایی بخواهد اعاده حیثیت کند و فرد توهین کننده را مورد پیگرد قانونی و حقوقی قرار دهد.

مجازات فحاشی

البته در ایران به  دلیل اطاله دادرسی و عدم آشنایی مردم با حقوقشان این موضوع شاید چندان مصادق نداشته باشد اما در سایر کشورها قوانین در این زمینه سختگیرانه وضع می‌شود و حقیقتا فرد یا افرادی که دیگران را مورد توهین یا افترا یا هتاکی قرار می‌دهند، منتظر برخود قانونی برای مجازات فحاشی خواهند بود.

با این اوصاف چند سالی که با آگاه‌تر شدن مردم نسبت به حقوقشان شاهد برخوردهای حقوقی‌تر نسبت به جرم توهین هستیم.

همانطور که جرایم علیه وضعیت جسمانی اشخاص سبب واکنش کسی که مورد ستم و جنایت واقع شده و جامعه در برابر مجرم می‌شوند، جرایم علیه اشخاص و شرافت افراد هم همینطور است زیرا این جرایم چنان آسیب روحی و روانی‌ای در پی دارد که در بسیاری از موارد مداوا و درمان آن بسیار سخت‌تر و دشوارتر از صدمات و ضررهای مالی و جسمی است.

برای تحقق جرایمی از جمله توهین یا افترا  باید ۳ رکن همزمان وجود داشته باشند؛ رکن قانونی، رکن مادی و رکن معنوی.

توهین در لغت به معنای خوار کردن، سبک داشتن، خواری و خفت آمده است. البته جرم توهین دارای اقسامی نیز است:  توهین ساده عبارت است از توهین و اهانتی که به‌رغم دارا بودن وصف مجرمانه از هیچ کیفیت مشدده‌ای برخوردار نیست. این جرم در ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۱۳۷۵ پیش‌بینی شده است که مقرر می‌دارد «توهین به افراد از قبیل فحاشی و استعمال الفاظ رکیک، چنانچه موجب حد قذف نباشد، به مجازات شلاق تا ۷۴ ضربه یا ۵۰ هزار تا یک میلیون ریال جزای نقدی خواهد بود.»

برخی معتقدند توهین به اشخاصی که در قید حیات نیستند نیز مشمول ماده ۶۰۸ می‌شود. به‌نظر می‌رسد واژه« افراد» در ماده فوق به انسان‌های زنده اشاره دارد و در نتیجه توهین به مردگان تنها در صورتی می‌تواند مشمول ماده مذکور قرار گیرد که عرفاً توهین به بازماندگان تلقی شود و در واقع آنان بزه دیده محسوب می‌شوند. این موضع در تبصره ۲ ماده ۳۰ از قانون مطبوعات مصوب سال ۱۳۶۴ نیز پذیرفته شده است که به موجب آن «هرگاه انتشار مطالب مذکور در ماده فوق راجع به شخص متوفی بوده ولی عرفاً هتاکی به بازماندگان وی به حساب‌ آید هر یک از ورثه قانونی می‌تواند از نظر جزایی یا حقوقی طبق ماده و تبصره فوق اقامه دعوی نماید.»

تنها گفتن فحشی که متضمن نسبت ناموسی ناروا باشد، قذف نیست. قانون می گوید چنانچه افرادی نزد مراجع قضایی به عنوان شاهد زنا یا لواط دیگران حاضر شوند، اما شهادت آنها مستند به مشاهده نباشد یا تعدادشان به حد نصاب لازم برای شهادت نرسد، عمل آنها نیز قذف و مستوجب مجازات ۸۰ ضربه شلاق خواهد بود. نکته پایانی آن که قذف محدود به گفتن فحش ناموسی نیست، نوشتن آن یا درج الکترونیک (نظیر انتشار در اینترنت یا ارسال ایمیل) نیز طبق قانون جدید مجازات اسلامی جرم انگاشته شده است.

برخی معتقدند توهین به اشخاصی که در قید حیات نیستند نیز مشمول ماده ۶۰۸ می‌شود.

جز در مواردی که در قانون به آن اشاره شده است، علنی بودن توهین شرط تحقق آن محسوب نمی‌شود. در واقع اگر کسی هم در یک مکان خصوصی و بدون حضور شاهد به دیگری توهین کند مرتکب جرم می‌شود، حتی حضور مخاطب توهین هم شرط تحقق نیست، ممکن است شخصی به کسی که در میان جمعی حضور ندارد توهین کند. حال آیا منظور از حضور، حضور فیزیکی است بلکه همین که شخص مخاطب، مثلاً از طریق تلفن، الفاظ توهین‌آمیز را می‌شنود یا از طریق ارتباط اینترنتی حرکات توهین آمیز را مشاهده کند کفایت می‌‌کند.

بنابراین می توان نتیجه گرفت جرم توهین مقید به نتیجه نیست و در واقع یک جرم مطلق است. اگر مخاطب روحیه بالایی هم داشته باشد حتی اگر عملاً از توهین ناراحت نشود باز هم مجازات فحاشی ، به صرف موهن بودن رفتار مرتکب از نظر عرف، محقق شده است.

مجازات فحاشی یک جرم عمدی است و ارتکاب غیرعمدی آن در حقوق جزا شناخته شده نیست یعنی مرتکب «عمد در ارتکاب رفتار موهن نسبت به دیگری» را داشته باشد در واقع این مطالب به دو مورد اشاره می‌کند:

  1. مرتکب در ارتکاب عمل خود عامد باشد یعنی در حالت خواب و هیپنوتیزم و مستی نباشد و کلاً بدون اراده مرتکب صورت نگیرد.
  2. مرتکب از موهن بودن رفتار خود اطلاع داشته باشد، برای مثال برخی تفاوت‌های فرهنگی یا زبانی باعث عدم‌اطلاع وی نباشد.

گاهی ممکن است گفتار و رفتار توهین آمیز کسی نسبت به دیگری به‌ گونه‌ای باشد که به جای آنکه صرفاً موجب تخفیف شخصیت و تحقیر او شود ارتکاب عمل مجرمانه‌ای را به‌طور صریح به وی نسبت دهد که این نوع گفتار و رفتار موجب تشدید مجازات مرتکب در مقایسه با توهین ساده خواهد شد.

مستند قانونی مجازات فحاشی ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی است که در آن آمده: توهین یا اهانت عبارت از کاری ( اعم از قول، اشاره و عمل) است که متضمن اسناد و اخبار نبوده و به نحوی از انحاء در حیثیت متضرر از این جرم نوعی وهن وارد کند.

توهین در معنای اخص عبارت است از نسبت دادن هر امر وهن آور اعم از دروغ یا راست، به هر وسیله و طریقه‌ای که باشد یا انجام دادن هر فعل یا ترک فعل که از نظر عرف و عادت موجب کسر شان یا پست شدن طرف می شود.

با استناد به مواد قانونی ذکر شده نباید از نظر دور داشت که شاید بسیاری از رفتارهایی که روزانه رخ می‌دهد مصداق توهین محسوب می‌شوند و با علم به مجازاتهای قانونی منظور شده در قانون مجازات می‌توان فرد توهین کننده را مورد پیگرد قانونی قرار داد.

 

نگاه قانون به مجازات حد در ارتکاب جرم توهین

نگاه قانون به مجازات حد در ارتکاب جرم توهین

قانون مجازات و سایر قوانین کیفری کشور به استناد یا اصلاً از روی فقه اسلامی نوشته شده‌اند. این قوانین را که می‌خوانی و زیرورو می‌کنی معلوم می‌شود تا چه اندازه مؤدب بودن از نظر اسلام مهم است و به تبع آن بخش زیادی از قوانین کشور نیز طوری طراحی شده‌اند که بی‌ادبی را جرم‌انگاری کرده و فرد توهین‌کننده را نقره‌داغ می‌کنند. به خصوص در این روزها که هر اتفاق ساده‌ای با الفاظ رکیک جواب داده می‌شود، بد نیست آنهایی که به قول معروف دست به فحش دادنشان ملس است، نگاهی هم به این مطلب داشته باشند و بدانند آن زمانی که سرخود را از پنجره ماشین بیرون می‌آورند و انواع و اقسام حرف‌های رکیک را نثار طرف دیگر می‌کنند اگر از آنها شکایت شود، برابر قانون به حد و شلاق محکوم خواهند شد.

رعایت و حفظ حرمت افراد به اندازه‌ای برای اسلام و قوانین نظام اسلامی اهمیت دارد که آن را دسته‌بندی کرده و برای هر دسته نیز مجازات ویژه‌ای تدارک دیده است. به عبارتی جرائم توهین به سه دسته هتک حرمت، افترا و قذف تقسیم می‌شود. «حسین احمدی» کارشناس ارشد حقوق دراین‌باره می‌گوید: برای این که تکلیف فحش و نگاه قانونی به آن معلوم شود باید سراغ قانون مجازات اسلامی برویم. در این قانون به طور کامل توهین و فحش درجه‌بندی و طبقه‌بندی و برابر آن هم برای توهین‌کننده (مفتری) مجازات در نظر گرفته شده است.

به گفته وی در درجه اول، قذف قرار دارد و می‌توان آن را معادل فحش ناموسی که این روزها به راحتی در هر درگیری خیابانی شاهد آن هستیم، دانست. احمدی می‌گوید: قانون‌گذار نسبت به این توهین خیلی سخت‌گیری کرده و به عبارتی گوینده آن را مستحق مجازات حدود دانسته است. درحالی‌که در قانون مجازات، سایر جرائم مستحق حد عبارت‌اند از قتل عمد، نوشیدن مسکرات، لواط و زنا. در یک دسته دانستن این جرائم نشان می‌دهد دین اسلام تا چه اندازه‌ای توهین به دیگران را ناپسند می‌داند.

قذف چیست؟

برخی از جرائم وجود دارد که مجازات آنها را به طور کامل در دین اسلام تعیین شده است و دیگر نمی‌تواند برای آن ماده و تبصره یا ملاحظه‌ای در نظر گرفت. این مجازات را حدود می‌گویند. به عبارتی مجازات برخی از جرائم به طور دقیق در قانون معلوم شده است که قذف از جمله این جرائم است. در قانون مجازات قذف «نسبت دادن زنا یا لواط به شخص دیگر هرچند مرده باشد» تعریف شده و در فصل چهارم قانون مجازات به طور کامل مورد بررسی قرار گرفته است.

دکتر «علیرضا درویش» استاد حقوق جزا دراین‌باره می‌گوید: قانون مجازات در ماده ۲۴۷ با یک مثال ساده میزان قذف را توضیح داده است. در این ماده می‌خوانیم که «اگر کسی به فرزند مشروع خود بگوید «تو فرزند من نیستی» یا به فرزند مشروع دیگری بگوید «تو فرزند پدرت نیستی»، قذف مادر وی محسوب می‌شود» اما گر کسی به دیگری بگوید «تو با فلان زن زنا یا با فلان مرد لواط کرده‌ای» فقط نسبت به مخاطب، قاذف محسوب می‌شود و قانون برای گوینده مجازات حد را در نظر می‌گیرد.

میزان مجازات قذف

به صراحت در ماده ۲۵۰ حد قذف بیان و معدل هشتاد ضربه شلاق اعلام شده است. درویش دراین‌باره می‌گوید: برای اینکه قذف موجب حد شود باید کسی توهین‌کننده شرایطی داشته باشد، یعنی هنگام توهین، بالغ، عاقل، مسلمان، معین و غیر متظاهر به زنا یا لواط باشد. اگر توهین‌کننده نابالغ، مجنون، غیرمسلمان یا غیر معین باشد قانون در مجازات وی تخفیف زیادی می‌دهد و به مجازات درجه ۶ که سی‌ویک تا هفتادوچهار ضربه شلاق است، محکوم می‌شود. این حکم برای پدر یا جد پدری که به فرزند یا نوه خود توهین کند هم جاری می‌شود البته با همان تخفیف قانونی و مجازات درجه ۶

این مسئله به قدری مهم است که اگر کسی حتی غیرمستقیم هم دیگری را به زنا یا لواط متهم کند و حتی اگر صریح این صفت یا جملات را به کار نبرد باز هم قذف کرده و مجازات می‌شود. به گفته درویش به خاطر حد قذف حق‌الناس است و زمانی قانون می‌تواند به میدان بیاید که فرد مورد توهین قرار گرفته، تعقیب و اجرای مجازات را بخواهد. به عبارتی باید شاکی خصوصی وجود داشته باشد و در هر مرحله از رسیدگی، شاکی رضایت بدهد یا از جرم بگذرد چه در مرحله تعقیب باشد یا رسیدگی و حتی اجرای مجازات، موضوع متوقف می‌شود.

این مدرس دانشگاه می‌گوید: در برخی از موارد توهین به چند نفر صورت می‌گیرد در این صورت توهین کننده برای توهین به تک‌تک افراد حد می‌خورد و یک حد برای همه توهین‌هایی که کرده است جاری نمی‌شود. البته در این مورد، تک‌تک افراد باید شکایت کنند اما اگر با هم شکایت کنند فقط یک حد برای توهین‌کننده جاری می‌شود.

وقتی توبه بخشیده نمی‌شود

در قانون مجازات اسلامی بخشی برای توبه در نظر گرفته شده است که برابر آن برخی از مجازات حدی با توبه بخشیده می‌شوند درویش با بیان این مطلب به ماده ۱۱۴ قانون مجازات استناد کرده و می‌گوید که قذف از جمله مجازات حدی است که با توبه بخشیده نمی‌شود. در این ماده آمده است: «در جرائم موجب حد به استثنای قذف و محاربه هرگاه متهم قبل از اثبات جرم، توبه کند و ندامت و اصلاح او برای قاضی محرز شود، حد از او ساقط می‌گردد. همچنین اگر جرائم فوق غیر از قذف با اقرار ثابت شده باشد، در صورت توبه مرتکب حتی پس از اثبات جرم، دادگاه می‌تواند عفو مجرم را توسط رئیس قوه قضائیه از مقام رهبری درخواست نماید.»

درویش در ادامه تأکید می‌کند: در تعدد جرائم موجب حد، تعزیر و جرائم موجب قصاص و تعزیر، مجازات جمع و ابتدا حد یا قصاص اجرا می‌شود مگر حد یا قصاص سالب حیات. اما اگر جرم حدی از جنس جرم تعزیری باشد مانند سرقت حدی و سرقت غیر حدی، مرتکب فقط به مجازات حدی محکوم و مجازات تعزیری ساقط می‌شود مگر در حد قذف که مرتکب به هر دو مجازات محکوم خواهد شد.

و اما افترا و توهین و هتک حرمت

فصل بیست و هفتم از کتاب پنجم قانون مجازات مواد ۶۹۷ تا ۷۰۰ تکلیف طبقه‌های دیگر فحش را معین کرده است. بر این اساس «هرکس به وسیله اوراق چاپی یا خطی یا به وسیله درج در روزنامه و جراید یا نطق در مجامع یا به هر وسیله دیگر، به کسی امری را صریحاً نسبت دهد یا آنها را منتشر نماید که مطابق قانون، آن امر جرم محسوب می‌شود و نتواند صحت آن اسناد را ثابت نماید جز در مواردی که موجب حد است به یک ماه تا یک سال حبس و تا ۷۴ ضربه شلاق یا یکی از آنها محکوم خواهد شد» این‌ها را علی دشتی، کارشناس ارشد جزا می‌گوید و ادامه می‌دهد: هرکس با نظم یا نثر یا به صورت کتبی یا شفاهی کسی را هجو یا هجویه را منتشر کند، به حبس از یک تا شش ماه محکوم می‌شود.

وی ادامه می‌دهد: اگر هدف توهین، مقامات باشند وضع بر توهین‌کننده سخت‌تر می‌شود. یعنی اگر فحش، ناسزا یا توهینی متوجه یکی از روسای سه قوه یا معاونان رئیس‌جمهور یا وزرا یا یکی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی یا نمایندگان مجلس خبرگان یا اعضای شورای نگهبان یا قضات یا اعضای دیوان محاسبات یا کارکنان وزارتخانه‌ها و مؤسسات و شرکت‌های دولتی و شهرداری‌ها در حال انجام وظیفه باشد، حبس، شلاق و جریمه نقدی در انتظار توهین‌کننده خواهد بود.

مسیر شکایت

اگر فردی به شما توهین کرد و می‌خواستید او را تنبیه کنید، مسیر سختی مقابلتان نیست، کافی است راهی دادسرای محل وقوع جرم شوید و بعد از پر کردن برگه شکایت و همره داشتن مدارک خود، ثابت کنید که این جرم واقع شده است، برای این جرم شهادت شهود (دو شاهد مرد) کافی است و بقیه کار را دستگاه قضایی انجام خواهد داد.

 

نگاه قانون به جرم سرقت

نگاه قانون به جرم سرقت

نوشته شده توسط شبنم کریمی 

سرقت یعنی دزدیدن، برداشتن و ربودن مالی که متعلق به دیگری است. در تمامی موارد مربوط به سرقت، سارق (فردی که مالی را دزدیده است) باید مالی را که دزدیده است را به صاحب اصلی آن برگرداند و در صورتیکه اصل مال موجود نباشد باید قیمت آن را پرداخت کند و قیمت مال دزدیده شده بر اساس قیمت روز میباشد.

سارقان در سرقت اموال دیگران انگیزه های مختلفی دارند، انگیزه برخی از سارقان، فروش مال دزدی شده و بدست آوردن پول است.

برخی از سارقان نیز برای انجام برخی از جرایم سرقت می کنند، مثلا سرقت خودرو و استفاده از آن در آدم ربایی یا قاچاق مواد مخدر و یا ارتکاب جرایم دیگر. انگیزه برخی از سارقان نیز استفاده از مال مسروقه است.

بنابراین پس از آنکه سرقت صورت گرفت، سارق یا سارقان قصد نقد کردن این اموال را دارند و غالباً هدف از سرقت، تحصیل و به دست آوردن وجه است.

قانون تکلیف همه کسانی را که اموال سرقتی را می فروشند، می خرند یا آنها را پنهان می کنند بخوبی روشن کرده است. پس کسانی که آگاهانه در این مسیرها قرار می گیرند باید بدانند قانون آنها را مجرم می داند.

قانون می گوید هرگونه مداخله در مال مسروقه چه به صورت مورد معامله قرار دادن آن یا مخفی کردنش باشد به شرط آن که افراد از سرقتی بودن این اموال باخبر باشند، مرتکب جرم شده اند و اگر مالخر خرید و فروش اموال سرقتی را حرفه خود قرار داده باشد به اشد مجازات محکوم خواهد شد.

در این میان کسی که مال مسروقه را خریده و بابت آن پولی پرداخته، چه این عمل را با علم انجام داده باشد و چه از آن بی خبر باشد باید مال را به صاحبش برگرداند و پولی را که پرداخته از سارق مطالبه کند.

شکایت سرقت اگر توسط وکیل انجام شود چه مزایایی دارد؟

  • مدت زمان اثبات جرم سرقت و محکومیت سارق کمتر میباشد.
  • نیازی به حضور شاکی در دادگاه نخواهد بود.
  • در صورت شناسایی اموال وکیل میتواند سریعا آنها را توقیف کند.
  • وکیل میتواند بعد از محکوم شدن سارق به رد مال، برای استرداد مال اقدام کند.
  • وکیل میتواند رضایت و یا عدم رضایت شاکی را اعلام نماید و نیازی به حضور شاکی برای اعلام رضایت نخواهد بود.

سوالات متعدد در خصوص جرم سرقت

  1. آیا اگر شاکی رضایت دهد سارق تبرئه خواهد شد؟

خیر به دلیل اینکه جرم سرقت جزء جرائم غیر قابل گذشت است لذا در صورت رضایت شاکی نیز مجازات برای سارق در نظر گرفته خواهد شد.

  1. در صورت اتهام سرقت به کارگر و عدم اثبات آن کارگر چه اقدامی میتواند بکند؟

در صورتیکه کارفرما نتواند اتهام سرقت به کارگر را اثبات کند کارگر میتواند علیه کارفرما اعاده حیثیت کند.

  1. تبدیل حکم حبس به جزای نقدی در سرقت امکان پذیر است؟

تبدیل مجازات صرفا به دستور قاضی میباشد. لذا شما باید در صورتیکه سوء پیشینه نداشته اید از قاضی تقاضای تبدیل مجازات به جزای نقدی کنید.

  1. در صورتیکه جرم سرقت در ده سال پیش اتفاق افتاده باشد در حال حاضر سوء پیشینه وجود دارد؟
    خیر بعد از گذشت ده سال در حال حاضر هیچ سوء پیشینه ای برای فرد وجود نخواهد داشت.
  2. اگر فردی ضمن ورود به منزل بنده و قبل از سرقت دستگیر شود به مجازات سرقت محکوم میشود؟

بله عمل ایشان جرم و عمل مرتکب شروع به سرقت تلقی می شود و آن شخص قابل تعقیب کیفری است.

  1. اگر مالک خانه، اموالی را از مستاجر که در خانه خود میباشد بردارد سرقت میباشد؟

بله قطعا سرقت میباشد به دلیل اینکه اموال متعلق به مستاجر میباشد و مستاجر حق استفاده از منافع مال الااجاره را دارد.

  1. اگر سارق در دادگاه به نفع مالخر مبنی بر عدم اطلاع سرقتی بودن اجناس شهادت دهد مالخر تبرئه میشود؟

در صورتی که سارق اقرار نماید که شخص مالخر اطلاعی از سرقتی بودن اجناس نداشته، بنحوی شخص خریدار از اتهام مبری خواهد شد اما باید اقدام به رد اموال مسروقه نماید.

  1. مال سرقتی را بدون اطلاع از سرقتی بودن آن خریداری کردم ، حالا تکلیف من چیست؟

چنانچه شما فاکتوری از ایشان دارید که مشخص شوداجناس را بصورت قانونی خریداری کردید و شاهد هم داشته باشید ، همچنین در صورت عدم آگاهی از  مال مسروقه و اثبات آن مجازاتی برای شما در نظر گرفته نمیشود و عین مال مسروقه در دست هر شخصی که باشد مالباخته حق دارد آنها را پس بگیرد و خریدار اموال مسروقه در صورت اثبات بی گناهی‌اش فقط حق مراجعه به سارقان را دارد آن هم نه از طریق کیفری بلکه باید علیه آنان مطابق مقررات دادخواست حقوقی تنظیم کند و وجه پرداخت شده را از آنان مطالبه کند. بنابراین خریدار اموال سرقتی هیچ حقی نسبت به مال مسروقه ندارد حتی اگر بابت آن وجهی داده باشد.

  1. اگر فردی مالی را که سرقت کرده است را بفروشد مرتکب چه مجازاتی شده است؟

مرتکب دو جرم شده است یکی مرتکب سرقت شده است و دیگری انتقال و یا فروش مال غیر که در حکم کلاهبرداری میباشد.

  1. اگر فردی در حین چیدن میوه از درخت دستگیر شود جرم سرقت محقق شده است؟

خیر به دلیل اینکه هنوز میوه را نچیده است جرم سرقت نمیباشد بلکه شروع به سرقت میباشد.

مراحل طرح شکایت سرقت توسط وکیل

  1. شما نیاز به وقت مشاوره حضوری با وکیل متخصص در امور کیفری دارید. (برای دریافت وقت با دفتر تماس حاصل فرمائید)
  2. پس از گرفتن وقت حضوری با وکیل، جزئیات پرونده را برای وکیل شرح داده و چنانچه مدارکی برای اثبات ادعای خود و یا دفاع از خود دارید به وکیل تحویل داده و وکالتنامه وکیل را امضاء می کنید.
  3. در این مرحله وکیل با تنظیم شکوائیه مراحل قانونی اثبات جرم سرقت را پیگیری می کند.

 

نگاه قانون به تصرف عدوانی

نگاه قانون به تصرف عدوانی

کسی زمین یا ملکی را بدون رضایت شخصی مالک تصرف کرده و از آن بهره برداری کند تصرف عدوانی را به انجام رسانده حال شخص دوم ممکن است مالک یا مستاجر زمین باشد که در هر حال رضایت او برآورده نشده است. در زیر به بررسی مسائل مرتبط با دعوای تصرف عدوانی می پردازیم.

انواع و اقسام دعوای تصرف عدوانی

تصرف عدوانی در دو نوع قابل طرح و رسیدگی است:

  1. تصرف عدوانی کیفری
  2. تصرف عدوانی حقوقی

ما در این مقاله نوع دوم را شرح و توضیح می دهیم:

دعوای تصرف عدوانی حقوقی به چه معنا و مغهوم است؟

در ماده قانونی ۱۵۸ قانون آیین دادرسی به تصرف عدوانی اشاره شده است. تصرف عدوانی حقوقی به این معنا و مفهوم است که شخصی بدون رضایت شخص اول، اموال غیر منقول او را متصرف شده و بهره برداری می کند و شخص اول (شاکی) از قانون گذار درخواست می کند که اموال متصرفی او را به او بازگردانند تا بتواند از آن ها استفاده کند. اموال متصرفی در تصرف عدوانی حقوقی باید از نوع غیرمنقول باشد که شامل زمین، مسکن و املاک شخص را دربر می گیرد.

شرایط رسیدگی به دعوای تصرف عدوانی حقوقی

براساس ماده ۱۵۸ قانون آیین دادرسی برای رسیدگی به دعاوی تصرف عدوانی حقوقی، باید همه شرایط ذیل وجود داشته باشد تا قاضی به دعاوی مذکور رسیدگی نماید:

  1. سابقه تصرف خواهان: خواهان باید در مدتی معلوم از اموال خود استفاده نماید. او باید در مدت زمان معلوم و مشخص از اموال غیرمنقول خود استفاده کرده و برای جامعه و نزدیکان مدت سابقه استفاده او از اموال مشخص و معلوم باشد و در ضمن اموال غیرمنقول باید به شخص او تعلق داشته باشد و جامعه نیز تعلق و مدت زمان استفاده او را قبول داشته باشند.
  2. عدم سبق تصرف خوانده: قاضی زمانی می تواند حکم رفع تصرف عدوانی را صادر کند که کسی بعد از تصرف خواهان، اموال غیرمنقول او را متصرف شده باشد و به همین دلیل است که قاضی ها بر این باور هستند که خوانده دعوی نباید از قبل اموال غیرمنقول خود را تصرف نماید بخاطر این که خود او متصرف قبلی خواهد بود و قاضی هرگز نمی تواند برای رفع تصرف متصرف سابق حکمی صادر کند. به همین دلیل یکی از شرایط رسیدگی به تصرف عدوانی این است که شخصی بدون اجازه و رضایت کس دیگر، اموال غیرمنقول او را متصرف شده و از آن بهره برداری کند.
  3. عدوانی بودن تصرف خوانده: باید مشخص شود که متصرف با زور به تصرف درآمده است تا قاضی بدان رسیدگی نماید. البته در قانون مدنی به مفهوم عدوانی اشاره ای نشده ، ولی با این وجود ماده یک قانون مدنی عبارت عدوانا را لحاظ کرده و حتی تصرف بدون رضایت را یک تصرف عدوانی قلمداد می کند و ماده ۲ قانون مدنی، معنا و مفهوم عدوانا را به طور کامل توضیح داده است، البته در مواد ۱ و ۲ قانون مدنی به منقول یا غیرمنقول بودن اموال هیچ اشاره ای نشده است. حتی براساس ماده یک قانون مدنی، تصرف بدون رضایت مالک کلیه اموال منقول و غیرمنقول را شامل می شود و در هر حال تصرف بدون رضایت اولین شرط رسیدگی به دعاوی تصرف عدوانی است.
  4. غیر منقول بودن اموال تصرفی: ماده ۱۵۸ ق.آ.د.م دعوی تصرف عدوانی را فقط اموال غیرمنقول مشخص و منحصر کرده است و دعاوی مربوط به اموال منقول سندیتی ندارد و مدعی حق می تواند مالکیت خود را در مورد اموال منقول در مراجع قضایی به اثبات برساند.

تصرف عدوانی حقوقی و دعوای خلع ید چه تفاوت هایی باهم دارند؟

دعوای تصرف عدوانی حقوقی و خلع ید باهم تفاوت هایی را دارند که به شرح زیر است:

  1. تصرف عدوانی مشخص و منحصر به اموال غیرمنقول می شود ولی دعاوی خلع ید، اموال منقول و غیرمنقول را نیز شامل می شود.
  2. احکام صادره در تصرف عدوانی، بدون قطعیت، مجاز شمرده می شود ولی در احکام خلع ید باید حکم با قاطعیت صادر شود تا به اجرا برسد.
  3. می توان براساس ماده قانونی ۱۷۷، دعاوی مربوط به تصرف عدوانی حقوقی را خارج از نوبت هم رسیدگی کرد.
  4. سند مالکیت در دعاوی خلع ید به عنوان دلیل قطعی مالکیت بوده در حالی که در دعاوی تصرف عدوانی مالک با سند مالکیت، مالکیت خود را بر اموال غیرمنقول به اثبات برساند.
  5. منشای دعاوی تصرف عدوانی، تصرف مجدد اموال غیرمنقول بوده در حالی که در دعاوی خلع ید، مالکیت خواهان مورد دعوی واقع شده است و باید اعاده شود.
  6. از آنجایی که تصرف عدوانی یک دعوی غیرمالی است بنابراین هزینه پرداختی آن با دعاوی غیرمالی پرداخت می شود در حالی که در دعاوی خلع ید بخاطر دعاوی مالی بودن قیمت منطقه ای املاک ملاک محاسبه هزینه دادرسی خواهد بود.

تصرف عدوانی ملک مشاع

براساس ماده ۱۶۷ قانون‌ آیین دادرسی مدنی، اگر دو یا چند نفر، ملکی را استفاده کنند و بعدها و به مرور زمان، در مورد نحوه استفاده از زمین برای همدیگر مزاحمت و ممانعتی ایجاد کنند، در این صورت یک دعوای تصرف عدوانی به وقوع پیوسته و باید مورد رسیدگی قرار گیرد.

البته قانون گذار تصرف عدوانی ملک مشترک را پیش بینی کرده است و متصرف شدن غیرقانونی ملک مهم ترین شرط رسیدگی به دعوای است و قاضی در نهایت حکم می دهد که تصرف عدوانی ملک مشاع برطرف شود.

مرجع صالح جهت رسیدگی به دعوای تصرف عدوانی حقوقی

دادگاه های عمومی صالح ترین مرجع جهت رسیدگی به دعاوی تصرف عدوانی حقوقی هستند و براساس ماده ۱۲ قانون آیین دادرسی، باید به نزدیک ترین دادگاه محلی جهت رسیدگی به دعوای تصرف عدوانی مراجعه کرد. باید به دادگاهی مراجعه کرد که ملک غیرمنقول در آن حوزه واقع شده و ساکن بودن خوانده در حوزه دادگاه ملاک نیست. امروزه خواهان لازم است که به دفاتر خدمات الکترونیک مراجعه کند تا دادخواست خود را ثبت کند. بعد از این دادخواست خود را ثبت کرد و هزینه دادرسی را واریز کرد می تواند به شعبه واقع شدن ملک غیرمنقول خود مراجعه کند

مدارک مورد نیاز برای اختیار کردن وکیل تصرف عدوانی

  1. اصل اسناد مالکیت
  2. مدارک مبنی بر سبق مالکیت
  3. کارت ملی

سوالات متداول در رابطه با تصرف عدوانی حقوقی

در ادامه به بررسی سوالات مطرح شده در این رابطه می پردازیم.

۱٫     آیا فقط مالک می تواند تصرف عدوانی حقوقی را طرح کند؟

لزومی ندارد، فقط باید نشانه مالکیت بر متصرف سابق برای شخص و برای دادگاه به اثبات برسد، در صورتی که مالکی نسبت به متصرف سابق، ادعای مالکیت کند، باید مالکیت متصرف را به اثبات برساند.

۲٫     نقش سند مالکیت در دعوای تصرف عدوانی چیست؟

در دعوای تصرف عدوانی سند مالکیت فقط برای به اثبات رساندن مالکیت بر متصرف است و در صورتی که خلاف‌ آن به اثبات برسد، مالکیت مالک متزلزل خواهد شد و اعتبار مالک هم به زیر سوال خواهد رفت.

۳٫     در صورتی که مالک بدون اجازه و رضایت مستاجر، در متصرفات اخلالی را ایجاد کند، آیا دعوی تصرف عدوانی را می توان برای مستاجر مطرح کرد؟

بله کاملا درست است بخاطر این که مالک بدون رضایت و اجازه مستاجر در متصرفات دخالت کرده و اخلال کرده است.

 

نگاه قانون به جرم توهین در فضای مجازی

نگاه قانون به جرم توهین در فضای مجازی

جرم توهین در فضای مجازی چیست؟ حضور رایانه در کنار سایر ابزار اطلاع‌رسانی در گوشی‌های تلفن همراه در قالب شبکه‌ های اطلاع‌‌رسانی، بر شتاب گردش اطلاعات در جهان افزوده و قابلیت تحصیل اطلاعات را بسیار افزایش داده است. با وجود این، محیط سایبر محیطی مخفی، آزاد و نامحدود است و بنابراین، به نظم احتیاج دارد و اگر خلاف این باشد، هر «صفحه» از این محیط می‌تواند صحنه جرم و آشفتگی بسیار شود. از جمله این جرایم، جرم توهین در فضای سایبر است که متاسفانه در هیچ‌یک از مواد قانون جرایم رایانه‌ای، به طور مستقیم به آن توجه نشده است. در ادامه به بررسی این جرم می‌پردازیم.

ویژگی‌های جرم توهین در فضای مجازی

گستره جرم توهین در فضای مجازی بسیار وسیع است. در حقیقت، فضای سایبر، همانند فضای واقعی و جهان خارجی، شاهد بروز انواع جرایم و جنایات است، به گونه‌ای که آنچه در جهان واقعی رخ می‌دهد، در اینترنت و شبکه‌های اطلاع‌رسانی نیز امکان وقوع دارد، با این تفاوت که به مدد فناوری‌های پیشرفته جهان مجازی، ارتکاب جرم و بزهکاری تسهیل شده است و همگان امکان ارتکاب آن را دارند. به علاوه، به علت تعداد زیاد کاربران، امکان رد‌گیری و دستگیری مجرمان خیلی کمتر از تعقیب مجرمان در جهان واقعی است. بر این اساس، می‌توان ویژگی‌های خاص جرایم رایانه‌ای را به این ترتیب برشمرد: گستردگی، فراوانی، فرامرزی بودن، وقوع سهل و آسان، تنوع، جذابیت و وجود ابهام حقوقی.

توهین رایانه‌ای

توهین رایانه‌ای، نوع جدیدی از جرم توهین به معنی سنتی آن است که در آن، وسیله ارتکاب رایانه است. جرم توهین رایانه‌ای، به معنی نسبت دادن هر چیز وهن‌آور، اعم از دروغ یا راست، به وسیله رایانه یا انجام دادن فعلی است که در نظر عرف و عادت، موجب کسر شأن یا باعث تخفیف و پست شدن فرد شود. می‌توان هتک حرمت را نتیجه حاصل از توهین رایانه‌ای دانست.

بررسی حقوقی

توهین رایانه‌ای نیز مانند تمامی جرایم دیگر باید از ۳ رکن تشکیل شده باشد تا عنوان «جرم» بر آن صدق کند. این ارکان عبارت‌اند از: رکن قانونی، رکن مادی و رکن معنوی. اگرچه در قانون جرایم رایانه‌ای، خصوصا در فصل پنجم، سخنی از توهین به میان نیامده است، اما چون توهین از مصادیق بارز هتک حیثیت است، از مواد مربوط به هتک حیثیت برای بررسی توهین رایانه‌ای استفاده می‌کنیم.

عنصر قانونی توهین رایانه‌ای

طبق ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی :

«توهین به افراد، از قبیل فحاشی و استعمال الفاظ رکیک، چنانچه موجب حد قذف نباشد، به مجازات شلاق تا ۷۴ ضربه و یا ۵۰ هزار تا یک میلیون ریال جزای نقدی محکوم خواهد بود.»

علاوه بر این ماده، قانونگذار با توجه به شخصیت و مقام طرف اهانت، مواد دیگری را نیز تصویب کرده است، از جمله: مواد ۵۱۳، ۵۱۴ و ۶۰۹ قانون مجازات اسلامی، ماده ۴۲ قانون وکالت، ماده ۲۰ لایحه قانونی استقلال کانون وکلای دادگستری و ماده ۳۰ قانون مطبوعات.

اگرچه قانون جرایم رایانه‌ای که از سوی شورای عالی توسعه فضایی تدوین شده، به جرم توهین نپرداخته، اما توهین از مصادیق بارز هتک حرمت است، زیرا با توهین، حرمت یک فرد از بین می‌رود. بنابراین، با توجه به ماده ۱۶ قانون جرایم رایانه‌ای، می‌توان جرم توهین در فضای مجازی را مجازات کرد. ماده ۱۶ قانون جرایم رایانه‌ای مقرر کرده است: «هر کس به وسیله سامانه‌های رایانه‌ای یا مخابراتی، فیلم یا صوت یا تصویر دیگری را تغییر دهد یا تحریف کند و آن را منتشر یا با علم به تغییر یا تحریف منتشر کند، به نحوی که عرفا موجب هتک حیثیت او شود، به حبس از ۹۱ روز تا ۲ سال یا جزای نقدی از ۵ میلیون ریال تا ۴۰ میلیون ریال یا هر ۲ مجازات محکوم خواهد شد.»

مجازات جرم توهین در فضای مجازی و رایانه‌ای

جرم توهین رایانه‌ای صراحتا در هیچ ماده‌ای از قوانین ذکر نشده و بدون مجازات ماندن مرتکبان جرم توهین در فضای مجازی نیز بر ارتکاب روزافزون آن خواهد افزود. به همین دلیل، به نظر می‌رسد باید طبق ماده ۱۶ قانون جرم توهین در فضای مجازی، مرتکبان این جرم را به عنوان یکی از مصادیق هتک حرمت، به حبس از ۹۱ روز تا ۲ سال یا جزای نقدی از ۵ میلیون ریال تا ۴۰ میلیون ریال یا هر ۲ مجازات محکوم کرد.

البته باید در نظر داشت که ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی به توهین ساده و ماده ۶۰۹ این قانون به توهین مشدد توجه کرده‌اند. مجازات توهین ساده بر اساس ماده ۶۰۸ شلاق تا ۷۴ ضربه یا ۵۰ هزار ریال تا یک میلیون ریال جزای نقدی است. مجازات توهین مشدد هم حبس از ۳ تا ۶ ماه یا تا ۷۴ ضربه شلاق یا ۵۰ هزار ریال تا یک میلیون ریال جزای نقدی است.

سؤالی که مطرح می‌شود، این است که با توجه به نبود تصریح قانونی به توهین رایانه‌ای و عام و مقدم بودن قانون مجازات اسلامی (مصوب ۱۳۷۵) و خاص و مؤخر بودن قانون جرایم رایانه‌ای (مصوب ۱۳۸۸) مرتکبان این جرم طبق کدام قانون باید مجازات شوند؟ در ضمن، باید در نظر داشت که مجازات مقرر در قانون جرایم رایانه‌ای شدیدتر از مجازات مقرر در قانون مجازات اسلامی است. پس چگونه می‌توان با روح قانون مخالفت کرد و مجازات مشدد را اعمال کرد؟

در پاسخ، باید گفت که طبق اصول فقهی، در صورتی که قانون عام بر قانون خاص مقدم باشد و تاریخ ورود هر دو (عام و خاص) معلوم باشد و زمان عمل به عام پیش از ورود خاص رسیده باشد، در این مورد خاص، مؤخر را ناسخ عام مقدم (نسخ جزئی) می‌دانیم. پس توهین رایانه‌ای را از شمول مواد ۶۰۸ و ۶۰۹ قانون مجازات اسلامی خارج می‌دانیم و در خصوص مجازات این جرم، به ماده ۱۶ قانون جرایم رایانه‌ای رجوع می‌کنیم. تشدید مجازات را نیز می‌توان با توجه به آثار و عواقب جبران‌ناپذیر این جرم توجیه کرد.

محل وقوع جرم و دادگاه صالح به رسیدگی

در توهین سایبری، اینترنت فقط یک وسیله برای ارتکاب جرم است (مثل مزاحمت تلفنی) و نباید آن را با مکان ارتکاب جرم اشتباه گرفت، زیرا در این صورت، در تشخیص دادگاه صالح نیز با مشکل مواجه خواهیم شد. در واقع، محل وقوع جرم، همان مکانی است که بزهکار رایانه‌ای به نتیجه مورد نظرش دست می‌یابد.

این موضوع از رأی وحدت رویه شماره ۷۲۱ ـ ۱۳۹۰/۴/۲۱هیات عمومی دیوان عالی کشور به شرح زیر به دست می‌آید: «وقوع بزه مزاحمت برای اشخاص به وسیله تلفن یا دستگاه‌های مخابراتی دیگر، موضوع ماده ۶۴۱ قانون مجازات اسلامی، منوط به آن است که نتیجه آن که مقصود مرتکب است، محقق گردد. بنابراین، در مواردی که اجرای مزاحمت از یک حوزه قضایی شروع و نتیجه آن در حوزه قضایی دیگر حاصل شود، محل حدوث نتیجه مزبور، محل وقوع جرم محسوب و مناط صلاحیت دادگاه رسیدگی کننده نیز همین امر خواهد بود.»

با توجه به وحدت ملاک توهین رایانه‌ای و مزاحمت تلفنی، می‌توان چنین بیان کرد که محل وقوع بزه توهین رایانه‌ای، محل حدوث نتیجه است. پس در جرایم رایانه‌ای، تعیین محل وقوع بزه در اختیار بزه‌دیده است. بزه‌دیده در هر مکانی از توهین رایانه‌ای اطلاع یابد، می‌تواند به شکایت کیفری اقدام کند. از این رو، محل حدوث نتیجه، محل وقوع جرم است و دادگاهی که این محل در حوزه آن قرار دارد، طبق ماده ۵۴ قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور کیفری، صالح به رسیدگی است.

 

نگاه قانون به جرم توهین و افترا

نگاه قانون به جرم توهین و افترا

از جرایمی می باشند که به حیثیت و آبروی فرد لطمه وارد میکند. این جرم زمانی اتفاق میفتد که عملی را که در قانون جرم شناخته شده است را به دیگری نسبت بدهیم. مثلا سرقت در قانون مجازات اسلامی جرم میباشد و فردی به فرد دیگر بدون اینکه آن فرد دزد و یا سارق باشد و یا بتواند آن را اثبات کند بگوید دزد.

در جرم افترا فرد باید قصد نسبت دادن یک عمل مجرمانه، به فرد دیگری را داشته باشد و نتواند این عمل مجرمانه را اثبات کند. یعنی صرف نسبت دادن عمل مجرمانه افترا محسوب نمیشود مثلا گاهی اوقات به فردی گفته میشود دزد و عمل دزدی او هم ثابت میشود. در این صورت دیگر توهین و افترا نمیباشد. پس  افترا زمانی است که عمل مجرمانه ای که به فردی نسبت میدهیم را نتوانیم ثابت کنیم.

شخصیت مخاطب در قضاوت عرف و توهینی که به ایشان شده است بسیار تاثیر گذار است مثلا اگر به یک استاد دانشگاه بگوییم که بی سواد هستی عرفا می باشد ولی اگر به یک کارگر ساختمانی بگوییم بی سواد از لحاظ عرف توهین محسوب نمیشود.

در واقع یک جرم مطلق می باشد و حتما نباید مقید به نتیجه باشد به این معنی که مثلا به فردی می گوییم تو کلاهبردار هستی. فرقی نمی کند که او از نسبت دادن کلاهبردار ناراحت شود یا خیر. یعنی اگر مخاطب روحیه بالایی هم داشته باشد و ناراحت هم نشود باز هم افترا انجام شده است.

برای تحقق جرم افترا چند شرط لازم میباشد؟

  1. انتساب جرم به دیگری: نسبت دادن اعمالی که جرم نیست ولی برخلاف شرع استجرم افترا نیست برای مثال اگر کسی را متهم به بی تقوایی یا بی عدالتی کنیم جرم افترا صورت نگرفته است.
  2. صراحت انتساب: یعنی مرتکب باید جرمی را صریحاً نسبت دهد مثلا بگوید فلانی دزدی کرده یا آدم کشته است ولی بکار بردن کلمات و واژه هایی مثل جانی و بزهکار جرم افترا نبوده و ممکن استجرم توهین محسوب شود.
  3. عدم توانایی اثبات جرم از طرف افترا زننده: هر گاه افترا زننده بتواند اثبات نماید که طرف مقابل که مخاطب افترا بوده مرتکب جرم انتسابی شده استجرم افترا صورت نگرفته است.

شکایت افترا اگر توسط وکیل انجام شود چه مزایایی دارد؟

  1. مدت زمان اثباتجرم توهین و افترا کمتر میباشد.
  2. نیازی به حضور شاکی در دادگاه نخواهد بود.
  3. وکیل میتواند بعد از محکوم شدن فرد توهین کننده و یا مفتری، اقدام به اجرای مجازات ایشان کند.
  4. وکیلمیتواند رضایت و یا عدم رضایت شاکی را اعلام نماید و نیازی به حضور شاکی برای اعلام رضایت نخواهد بود.

سوالات متعدد در خصوص افترا

۱- آیا توهین و افترا با هم تفاوتی دارند؟

بله افترا به این معنی میباشد که عمل مجرمانه ای را صریحا به فردی نسبت دهیم ولی در توهین حتما لازم نیست که عمل مجرمانه باشد.

۲- تفاوت هتک حرمت با توهین و افترا چیست؟

هتک حرمت اعم از توهین و افترا می باشد و هر زمانیکه به فردی بی حرمتی میشود میگویند موجب هتک حرمت فرد شده است.

۳- مجازات توهین و افترا چیست؟

مجازات توهین شلاق تا ۷۴ ضربه و یا جزای نقدی بین پنج تا صد هزار تومان میباشد. مجازات افترا یک ماه تا یک سال حبس و تا ۷۴ ضربه شلاق میباشد.

۴- آیا فحاشی شامل توهین و افترا میباشد؟

توهین اعم از فحاشی و بکارگیری الفاظ رکیک میباشد که حسب مورد مجازات شلاق و جزای نقدی خواهد داشت.

۵- آیا فحاشی و ناسزا از طریق پیامک قابل پیگیری میباشد؟

بله در صورتیکه فحاشی و افترا در پیامک صورت گرفته باشد به راحتی قابل اثبات میباشد به دلیل اینکه دارنده خط مسئول عواقب آن نیز خواهد بود. یعنی شاکی میتواند شکایت خود را علیه فردی که خط به نام او می باشد شکایت کند.

۶- آیا مجازات بی حرمتی و افترا برای فرد سوء پیشینه موثر ایجاد خواهد کرد؟

خیر مجازات تعیین شده برای توهین و افترا حسب مورد شلاق و حبس و جزای نقدی میباشد که در هر صورت سوء پیشینه موثر برای فرد ایجاد نخواهد کرد.

۷- در صورتیکه شخصی که به او توهین شده است گذشت کند آیا فرد مجازات خواهد شد؟

به دلیل اینکه جرم افترا جزء جرائم قابل گذشت می باشد لذا با گذشت شاکی دیگر مجازاتی برای فرد در نظر گرفته نخواهد شد.

۸- اگر شخصی که به او توهین شده است فوت کند ورثه ایشان میتوانند شکایت کنند؟
در صورتیکه شخص فوت شده شکایت خود را مطرح نکرده باشد و فوت کند به معنای گذشت ضمنی میباشد و دیگر شکایت ورثه مسموع نخواهد بود.

مراحل طرح شکایت توهین و افترا توسط وکیل

  1. شما نیاز به وقت مشاوره حضوری با وکیل متخصص در امور کیفری دارید.
  2. پس از گرفتن وقت حضوری با وکیل، جزئیات پرونده را برای وکیل شرح داده و چنانچه مدارکی برای اثبات ادعای خود و یا دفاع از خود دارید بهوکیل تحویل داده و وکالتنامه وکیل را امضاء می کنید.
  3. در این مرحلهوکیل با تنظیم شکوائیه مراحل قانونی اثبات جرم توهین و افترا را پیگیری می کند.

مدارک لازم برای شکایت افترا توسط وکیل

  1. مدارک شناسایی از قبیل شناسنامه و کارت ملی
  2. ارائه مدارک لازم در خصوص اثبات توهین و یا رفع اتهام و معرفی شهود

 

نگاه قانون به جرم تهدید

نگاه قانون به جرم تهدید

نوشته شده توسط محسن محمدی 

تهدید به معنای ترساندن و بیم دادن بوده و عبارت است از واداشتن دیگری به انجام دادن جرم یا گرفتن مال؛ به طوری که ترس از عاقبت کار یا انجام ندادن کار مورد نظر، انجام دهنده را مطیع و گوش به فرمان تهدیدکننده کرده باشد.

تهدید باید ناظر به موضوعی معین باشد و در این امر، واقعی یا غیر واقعی بودن تهدید بی‌تاثیر است اما هدف مرتکب از تهدید، لزوما باید بدست آوردن منفعت نامشروع باشد همچنین نوع وسیله تهدید اعم از کتبی، شفاهی، علنی یا غیرعلنی بودن آن در وقوع جرم مطرح نیست. یعنی فرقی نمیکند که تهدید چگونه انجام شود. مثلا فردی ممکن است با پیامک تهدید شود و یا ممکن است به صورت رو در رو و حضوری تهدید شود.

تهدید نسبت به آینده میباشد نه گذشته مثلا فردی دیگری را تهدید میکند که اگر فلان کار را انجام ندهی عکس های شخصی تو را منتشر میکنم. یعنی اگر بگوید اگر فلان کار را انجام نمیدادی عکس های تو را منتشر میکردم، به دلیل اینکه مربوط به گذشته میباشد تهدید محسوب نخواهد شد.

به عبارت ساده تر تهدید یعنی ترساندن فرد که البته بستگی به وضعیت جسمی و سن و سال تهدید کننده و تهدید شونده هم دارد.

مثلا اگر شخص ناتوانی که از لحاظ جسمی ضعیف است ورزشکاری را تهدید کند که در صورت عدم انجام کاری او را می کشد به دلیل اینکه تهدید کننده توانایی انجام مورد تهدید را ندارد تهدید صورت نگرفته است.

 جرم تهدید چه شرایطی باید داشته باشد؟

برای تحقق جرم تهدید شرایطی باید وجود داشته باشد که آنها را بر می شماریم:

  1. تهدید کنندهقادر به انجام باشد.
  2. با توجه به وضعیت تهدیدشونده احتمال وقوع آن باشد.

شکایت تهدید اگر توسط وکیل انجام شود چه مزایایی دارد؟

  • مدت زمان اثبات جرم تهدید کمتر میباشد.
  • نیازی به حضور شاکی در دادگاه نخواهد بود.
  • وکیل میتواند از قاضی بخواهد تا به صورت موقت فرد تهدید کننده بازداشت شود.
  • وکیل میتواند برای جبران خسارت معنوی شخص تهدید شونده اقدام کند.
  • وکیل میتواند رضایت و یا عدم رضایت شاکی را اعلام نماید و نیازی به حضور شاکی برای اعلام رضایت نخواهد بود.

سوالات متعدد در خصوص تهدید

  1. آیا هر تهدیدی جرم محسوب میشود؟

خیر هر تهدیدی جرم نمی باشد چنانکه اگر شخصی، دیگری را تهدید کند که اگر به مزاحمتهای خود ادامه بدهد باتوجه مدارکی که دارد نزد مراجع قضایی شکایت خواهد نمودچنین امری تهدید کیفری و مستوجب مجازات نمی باشد.

  1. آیا تهدید تلفنی و پیامکی قابل پیگیری است؟

بله تهدید چه به صورت حضوری انجام شده باشد و چه از طریق پیامک شده باشد از طریق مراجع قضایی قابل پیگیری میباشد.

  1. آیا می توانم با استناد به صدای ضبط شده شخصی که من را تهدید کرد از او شکایت کنم؟

می توانید با استناد به صدای ضبط شده بابت تهدید شکایت کنید و لیکن صدای ضبط شده تنها به علم قاضی کمک می کند و در صورتی که دلیل دیگری برای آن نداشته باشید ممکن است شکایت شما رد شود.

  1. اگر پسر، دختری را تهدید به انتشار عکس و فیلم شخصی او کند مجازات دارد؟

می توانید تحت عنوان تهدید به انتشار عکس و فیلم های شخصی از ایشان شکایت نمایید اما ممکن است در این حین رابطه نامشروع شما نیز اثبات شود که در اینصورت برای هر دو نفر شما مجازات در نظر گرفته می شود.

  1. از شخصی بابت تهدید شکایت کرده ام چه مجازاتی برای او در نظر می گیرند؟

مجازات تهدید تا ۷۴ ضربه شلاق یا از دو ماه تا دو سال زندان است.

  1. تهدید کردن افراد به دادن نوشته، سند و یا امضا چه مجازاتی دارد؟

هرکس با جبر و قهر یا با اکراه و تهدید دیگری را ملزم به دادن نوشته یا سند یا امضاء و یا مهر نماید و یا سند و نوشته ای که متعلق به او یا سپرده به او می باشد را از وی بگیرد به حبس از سه ماه تا دو سال و تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم خواهد شد.

  1. هرگاه فردی دیگری را تهدید به قتل و یا انتشار عکس های شخصی کند چه مجازاتی دارد؟

هرگاه کسی دیگری را به هر نحو تهدید به قتل یا ضررهای نفسی یا مالی و یا به افشاء سری نسبت به خود یا بستگان او نماید، اعم از این که به این واسطه تقاضای وجه یا مال یا تقاضای انجام امر یا ترک فعلی را نموده یا ننموده باشد به مجازات شلاق تا ۷۴ ضربه یا زندان از دو ماه تا دو سال محکوم خواهد شد.

  1. اگر فرد معلولی به فرد ورزشکاری بگوید تو را میکشم تهدید میباشد؟

اگر شخص ناتوانی که از لحاظ جسمی ضعیف است ورزشکاری را تهدید کند که در صورت عدم انجام کاری وی را می کشد به دلیل اینکه تهدید کننده توانایی انجام مورد تهدید را ندارد تهدید صورت نگرفته است.

مراحل طرح شکایت تهدید توسط وکیل

  1. شما نیاز به وقت مشاوره حضوری باوکیل متخصص در امور کیفری دارید.
  2. پس از گرفتن وقت حضوری با وکیل، جزئیات پرونده را برایوکیل شرح داده و چنانچه مدارکی برای اثبات ادعای خود و یا دفاع از خود دارید به وکیل تحویل داده و وکالتنامه وکیل را امضاء می کنید.
  3. در این مرحله وکیل مراحل قانونی اثباتجرم تهدید و یا دفاع از متهم را پیگیری می کند.

مدارک لازم برای شکایت تهدید توسط وکیل

  1. مدارک شناسایی از قبیل شناسنامه و کارت ملی
  2. ارائه مدارک لازم برایاثبات تهدید و یا رفع اتهام و همچنین معرفی شهود

 

نگاه قانون به تصویربرداری مخفیانه

نگاه قانون به تصویربرداری مخفیانه

ممکن است این سوال در ذهن به وجود آید که آیا اساسا فیلم‌برداری، عکس‌برداری یا صدابرداری از شخصی بدون رضایت او، جرم قابل مجازات است یا خیر؟ درپاسخ به این سوال باید گفت قانونگذار برخی از فیلم‌برداری و عکس‌برداری‌های خاص را جرم‌انگاری کرده است. قانون نحوه مجازات اشخاصی که در امور سمعی و بصری فعالیت‌های غیرمجاز می‌کنند مصوب سال ۱۳۸۶ مربوط به این موضوع است.

برعکس برخی که علاقه فراوانی به قرار گرفتن درجلوی دوربین دارند و وقتی دوربینی می‌بینند از خود بی‌خود می‌شوند، اما عده فراوانی با دوربین احساس راحتی نمی‌کنند بخصوص اگر تصویر آنان به صورت پنهانی و بدون اطلاع گرفته شده باشد. بند (ب) ماده ۵ این قانون مقرر کرده است: «تهیه فیلم یا عکس از محل‌هایی که اختصاصی بانوان بوده و آنها فاقد پوشش مناسب می‌باشند مانند حمام‌ها و استخرها و یا تکثیر و توزیع آن ممنوع است.»

همچنین طبق بند (ج) این ماده، تهیه مخفیانه فیلم یا عکس مبتذل از مراسم خانوادگی و اختصاصی دیگران و تکثیر و توزیع آنها جرم محسوب می‌شود. طبق این ماده مرتکبان جرایم فوق به دو تا پنج سال حبس و ده سال محرومیت از حقوق اجتماعی و هفتاد و چهار ضربه شلاق محکوم می‌شوند.

آثار سمعی و بصری «مبتذل» به آثاری گفته می‌شود که دارای صحنه‌ها و صور قبیحه باشند و مضمون مخالف شریعت و اخلاق اسلامی را تبلیغ کنند. آثار سمعی و بصری «مستهجن» نیز طبق این قانون به آثاری گفته می‌شود که محتوای آنها نمایش برهنگی زن و مرد و یا اندام تناسلی و یا نمایش آمیزش جنسی باشد.

اما در کل باید اذعان داشت که فیلم‌برداری از کسی بدون اجازه وی، همیشه باعث ایجاد مسئولیت کیفری نخواهد شد، بلکه مسئولیت اخلاقی و شرعی در این قضیه نمود بیشتری دارد. البته در صورتی که از این راه زیانی به شخص وارد شود، فیلم‌بردار ملزم به جبران خسارات وارده است. به عنوان مثال با تهیه فیلم مخفیانه از صحبت‌های یک شخص تاجر ممکن است اعتبار تجاری وی به خطر بیفتد و میزان فروش کالاهای وی کم شود؛ در این صورت فیلم‌بردار مسبب این رخداد بوده و مسئول جبران خسارت وارده است. در این زمینه ماده ۷ قانون مزبور نیز مقرر کرده است که زیان‌دیده از جرایم مذکور در این قانون حق مطالبه ضرر و زیان را دارد.

در ضمن به حکم این قانون بزه‌دیده می‌تواند دعوی مطالبه هزینه درمان و ضرر و زیان واردشده را در دادگاه کیفری صالحه یا دادگاه محل اقامت خود اقامه کند. طبق قانون مذکور رسیدگی به جرایم مشروحه موضوع این قانون در صلاحیت دادگاه‌های انقلاب است. از طرف دیگر جرم‌انگاری‌های خاص دیگری هم در این زمینه دیده می‌شود؛ برای نمونه فیلم‌برداری و صدابرداری از جلسه رسیدگی دادگاه طبق قانون ممنوع است.

استناد به عکس و فیلم در دادگاه

در خصوص اینکه آیا فیلم، عکس یا صدای تهیه‌شده مرتبط با یک پرونده قضایی قابل استناد در دادگاه است یا خیر؟ میان حقوق‌دانان بحث‌هایی وجود داشته است. به عبارت دیگر پرسش این است که آیا در برابر قاضی دادگاه می‌توان مدارک فوق را به عنوان دلیل وقوع جرم یا حدوث واقعه‌ای حقوقی ارایه کرد؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که اصولا منعی در این زمینه وجود ندارد. قانونگذار از مجموعه ادله‌ای نظیر اقرار، شهادت، سند و… به عنوان ادله اثبات دعوی نام برده است. در کنار این دلایل علم قاضی نیز در قوانین یکی از ادله اثبات دعوی محسوب شده است. طبق دلیل اخیر هر آنچه در ایجاد آگاهی و علم قاضی مبنی بر وقوع جرم یا حادثه کمک کند، قابل استناد است.

عکس، صدا و فیلم نیز در صورتی که در ایجاد علم در قاضی نسبت به موضوع پرونده قضایی کمک کند، می‌تواند مورد استناد قرار گیرد. ماده ۱۹۹ قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی نیز مقرر کرده است: «در کلیه امور حقوقی، دادگاه علاوه بر رسیدگی به دلایل مورد استناد طرفین دعوا، هرگونه تحقیق یا اقدامی که برای کشف حقیقت لازم‌ باشد، انجام خواهد داد». البته باید این نکته را در نظر داشت که قاضی دادگاه در صورت تشخیص اهمیت فیلم و صدا باید از طریق ارجاع امر به کارشناسی، از صحت و مونتاژی نبودن این تصاویر و صداها اطمینان حاصل کند.

حالا سوالی که باقی می‌ماند این است که اگر از کسی به صورت مخفیانه فیلم‌برداری شده باشد و این فیلم به عنوان سند و مدرک در دادگاه مورد استفاده قرار بگیرد تکلیف چیست؟‌ آیا این سند به این خاطر که بدون اجازه شخص تهیه شده است اعتباری نخواهد داشت؟ در این خصوص باید به این موضوع توجه داشت که دلایل در رسیدگی‌های کیفری طریقیت دارند یعنی راهی هستند برای ایجاد علم برای قاضی بنابراین قاضی ممکن است برای رسیدن به علم از هر موضوعی استفاده کند که ممکن است حتی این تصاویر باشند. البته قاضی باید در رای خود به این عواملی که در علم او موثر بوده‌اند، اشاره کند و دادگاه تجدیدنظر و دادسرای انتظامی قضات چنین تصمیماتی را زیر نظر دارند و در صورتی که تشخیص دهند رای صادرشده مخالف قانون است رای را نقض می‌کنند و حتی ممکن است صادرکننده رای را تعقیب کنند.

حریم خصوصی

حریم خصوصی یعنی یک فرد بتواند اطلاعات مربوط به خود را مجزا کند و در نتیجه بتواند اطلاعاتش را با انتخاب خویش در برابر دیگران آشکار کند. حریم خصوصی به عنوان یک حق بشری مطرح است و در اسناد حقوق بشری بسیاری نیز بر آن تاکید شده است. حریم خصوصی ناشی از وجود کرامت ذاتی در انسان‌ها است. لازمه رعایت این حق، رعایت حق بر محفوظ ماندن صدا و تصویر در افراد است. براین اساس همه افراد حق دارند تصویر یا صدای خود را از دیگران بپوشانند و اخذ تصویر و صدا از خود را ممنوع کنند.

پیشگیری از تصویربرداری از بزه‌دیده

به منظور کاستن از میزان وقوع رفتارهای ناهنجاری نظیر فیلم‌برداری مخفیانه و بدون رضایت از دیگران، باید تدابیر کنترلی خاصی در نظر گرفته شود. به عنوان مثال در اماکن نظامی عکسبرداری و فیلم‌برداری ممنوع است و در مبادی ورودی این اماکن بازرسی بدنی صورت می‌گیرد. شاید لازم باشد در اماکن خاصی نظیر آرایشگاه یا استخر عمومی نیز به نحو دیگری این بازرسی‌ها انجام شود.

از سوی دیگر دیده شده است، اشخاص سوءاستفاده‌گر از خانه دیگران فیلم‌برداری می‌کنند. در این زمینه باید تدابیر خاصی برای جلوگیری از مشاهده درون خانه اندیشیده شود. به عنوان مثال نوع پرده‌هایی که برای پنجره‌ها انتخاب می‌شود باید دارای آستر کلفت باشد تا مانع دیده شدن داخل خانه حتی در شب باشد. همچنین می‌توان از پنجره‌های خاصی استفاده کرد که با انعکاس نور باعث می‌شوند، داخل خانه به هیچ عنوان دیده نشود، اما فرد داخل خانه به آسانی می‌تواند بیرون خانه را مشاهده کند.

ممکن است اشخاصی به دلایل مختلف تصویر یا صدای شخصی را بدون اجازه صاحب تصویر و صدا ضبط کنند. در این خصوص قانونی در سال ۱۳۸۶ به تصویب رسید که این رفتارها را جرم دانست. تهیه فیلم از محل‌های اختصاصی بانوان یا مراسم خانوادگی جرم محسوب می‌شود، اما به طور کلی جرم فیلم‌برداری غیرمجاز وجود ندارد. از طرف دیگر زیان‌دیده می‌تواند برای جبران زیان ناشی از تهیه تصویر و صدای خود در دادگاه خسارت خود را مطالبه کند. ممنوعیت اخلاقی و شرعی تصویربرداری غیرمجاز ناشی از حق انسان بر صدا و تصویر خود است.

موضوع دیگری که جای بررسی در این خصوص دارد انتشار تصاویر ضبط شده در دنیای مجازی و در اختیار قرار دادن آن به دیگران است. این نوع از تخلفات و جرایم در چند سال گذشته در کشور رو به گسترش گذاشته بود؛ اما بعد از پیش‌بینی مجازات سنگین و برخورد قاطع و سریع با متخلف ارتکاب این جرایم کمتر شد.

در این خصوص باید توجه داشت که هر کس به وسیله سامانه‌های رایانه‌ای یا مخابراتی یا حامل‌های داده محتویات مستهجن را تولید، ارسال، منتشر، توزیع یا معامله کند یا به قصد ارسال یا انتشار یا تجارت تولید یا ذخیره یا نگهداری کند به حبس از ۹۱ روز تا ۲ سال یا جزای نقدی از ۵ تا ۴۰ میلیون ریال محکوم می‌شود. با تصویب مجلس شورای اسلامی هر کس به وسیله سامانه‌های رایانه‌ای یا مخابراتی صوت یا تصویر یا فیلم خصوصی یا اسرار دیگران را منتشر کند به حبس از ۹۱ روز تا ۲ سال یا جزای نقدی از ۵ تا ۴۰ میلیون ریال یا هر دو محکوم می‌شود.